[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Ubi possedit animum nimia vis vini, quidquid mali latebat, emergit. Non facit ebrietas vi-
tia, sed protrahit. Tunc libidinosus ne cubiculum quidem exspectat, sed cupiditaribus suis qu-
antum pederunt sine dilatione permittir. Tunc impudicus morbum profitetur ac publicat. Tunc
petulans non linguam, non manum continet. Crescit insolenti superbia, crudelitas saevo, mali-
gnitas livido. Omne vitiuni laxatur et prodit. Adice illam ignorationem sui, dubia et parum
explanata verba, incertos oculos, gradum errantem, vertiginem capiris, tecta ipsa mobilia velut
aliquo turbine circumagente totam domum, stomachi tormenta, cum effervescit merum ac
viscera ipsa distendit.
VIII XIII 83 " 22
Cogita, quas clades ediderit publica ebrietas: haec acerrimas gentes bellicosasque hostibus
tradidit, haec multorum annorum pertinaci bello defensa moenia patefecit, haec contumacis-
simos et iugum recusantes in alienum egit arbitrium, haec invictos acie mero domuit.
VIII XIII 84 " 13
Quaecumque videntur eminere in rebus humanis, quamvis pusilla sint et comparatione hu-
millimorum extent, per difficiles tamen et arduos tramites adeuntur. Confragosa in fastigium
dignitatis via est: at si conscendere hunc verticem libet, cui se fortuna summisit, omnia qu-
idem sub te, quae pro excelsissimis habentur, aspicies, sed tamen venies ad summa per pla-
num.
146
VIII XIII 85 " 28
Quaeris quid sit malum? Cedere iis, quae mala vocantur, et illis libertatem suam dedere,
pro qua cuncta patienda sunt.
*
Diligentissima in tutela sui fortitudo est et eadem patientissima eorum, quibus falsa species
malorum est.
VIII XIII 87 " 23 26
Quam multi furto non erubescunt, quam multi adulterio gloriantur! Nam sacrilegia minuta
puniuntur, magna in triumphis feruntur. Adice nunc, quod sacrilegium, si omnino ex aliqua
parte bonum est, etiam honestum erit et recte factum vocabitur, nostra enim actio est. Quod
nullius mortalium cogitatio recipit. Ergo bona nasci ex malo non possunt. Nam si, ut dicitis,
ob hoc unum sacrilegium malum est, quia multum mali affert, si remiseris illi supplicia, si
securitatem spoponderis, ex toto bonum erit. Atqui maximum scelerum supplicium in ipsis
est. Erras, inquam, si illa ad camificem aut carcerem differs: statim puniuntur, cum facta sunt,
immo dum fiunt. Non nascitur itaque ex malo bonum, non magis quam ficus ex olea. Ad se-
men nata respondent, bona degenerare non possunt. Quemadmodum ex turpi honestum non
nascitur, ita ne ex malo quidem bonum. Nam idem est honestum et bonum.
VIII XIII 87 " 32
Bona autem omnia carere culpa decet: pura sunt, non corrumpunt animos, non sollicitant.
Extollunt quidem et dilatant, sed sine tumore. Quae bona sunt, fiduciam faciunt, divitiae au-
daciam. Quae bona sunt, magnitudinem animi dant, divitiae insolentiam. Nihil autem aliud est
insolentia quam species magnitudinis falsa.
VIII XIII 88 " 1 2
De liberalibus studiis quid sentiam, scire desideras: nullum suspicio, nullum in bonis nu-
mero, quod ad aes exit. Meritoria artificia sunt, hactenus utilia, si praeparent ingenium, non
detinent. Tamdiu enim istis immorandum est, quamdiu nihil animus agere maius potest: rudi-
menta sunt nostra, non opera. Quare liberalia studia dicta sint, vides: quia homine libero digna
sunt. Ceterum unum studium vere liberale est, quod liberum facit. Hoc est sapientiae, sublime,
forte, magnanimum. Cetera pusilla et puerilia sunt...
VIII XIII 88 " 28 29
Una re consummatur animus, scientia bonorum ac malorum immutabili...
*
...Fortitudo contemptrix timendorum est; terribilia et sub iugum libertatem nostram mitten-
tia despicit, provocat, frangit...
147
VIII XIII 88 " 46
Quid ergo nos sumus? Quid ista, quae nos circumstant, alunt, sustinent? Tota rerum natura
umbra est aut inanis aut fallax. Non facile dixerim, utris magis irascar, illis, qui nos nihil scire
voluerunt, an illis, qui ne hoc quidem nobis reliquerunt, nihil scire.
XIV 89 " 4
Sapientia perfectum bonum est mentis humanae. Philosophia sapientiae amor est et
affectatio. Haec eo tendit, quo illa pervenit. Philosophia unde dicta sit, apparet. Ipso enim
nomine fatetur quid amet.
XIV 90 " 16
Simplici cura constant necessaria: in delicias laboratnr. Non desiderabis artifices: sequere
naturam. Illla noluit esse districtos. Ad quaecumque nos cogebat, instruxit.
XIV 90 " 19
A natura luxuria descivit, quae cotidie se ipsa incitat et tot saeculis crescit et ingenio adiu-
vat vitia. Primo supervacua coepit concupiscere, inde contraria, novissime animum corpori
addixit et illius deservire libidini iussit.
XIV 90 " 38 39
Avaritia paupertatem intulit et multa concupiscendo omnia amisit. Licet itaque nunc cone-
tur reparare quod perdidit, licet agros agris adiciat vicinum vel pretio pellens vel iniuria, licet
in provinciarum spatium rura dilatet et possessionem vocet per sua longam peregrinationem:
nulla nos finium propagatio eo reducet unde discessimus.
XIV 91 " 3 5
Inexspectata plus aggravant: novitas adicit calamitatibus pondus, nec quisquam mortalium
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
